zaterdag, juni 28, 2014

Oriëntalisme in muziek en schilderkunst

Vele jaren geleden promoveerde mijn te vroeg overleden collega-arabist Ed de Moor. Op het feest na de promotieplechtigheid werd door zijn familie een soort mini-opera opgevoerd. Ster in die opera was de tweelingbroer van Ed, die ik ken als Wam de Moor. Ook hij werkte aan de Nijmeegse universiteit, ik meen als literatuurwetenschapper.

De mini-opera van de familie de Moor was op de melodie van "In a Persian Market" van de componist Ketelbey (zie Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Ketelbey).
Het is een muziekstuk dat duidelijk is gecomponeerd door een Westerse componist maar met Oosterse elementen en melodielijnen.
De mini-opera werd op de piano begeleid door een familielid, misschien was het wel Wam.
Ik vond het een leuk stuk en heb later aan Wam de bladmuziek ervan gevraagd en gekregen.
Ik speel het stuk al vele jaren met veel plezier (zo af en toe).
Van één passage weet ik dat mijn zoon Martijn, toen hij nog heel klein was, zijn oor tegen de kast van de piano legde om de resonantie maximaal te ervaren. Martijn is later ook piano gaan spelen en heeft een veel hoger niveau bereikt dan ik zelf ooit zal bereiken. Misschien was dit stuk ook voor hem de inspiratie.

Een paar weken geleden was ik op bezoek bij mijn collega en vriend Jan Jaap de Ruiter. Aan tafel met zijn zoons kwam het gesprek op muziek en noemde ik dat stuk.
Het werd gelijk opgezocht op Youtube en daar vonden we een orkestrale versie (vermoedelijk de originele versie) met als beeldmateriaal een hele serie typisch oriëntalistische afbeeldingen, vermoedelijk van schilderijen uit een boek over oriëntalistische kunst.
De beelden zijn romantisch en, zoals bekend over de oriëntalistische werken, niet realistisch als het gaat om het afbeelden van (half) ontklede dames.
Maar samen met de muziek van Ketelbey vind ik het een mooi schouwspel, zeker als je het  afspeelt op een groot scherm en een goede geluidsinstallatie.
Hier de link  naar het Youtube filmpje en veel plezier ermee.
Ik hoop dat het ook anderen inspireert.