woensdag, augustus 11, 2010

Woordenboeken Arabisch

Ik waarschuw u, deze blog gaat niet over Marokko. Hij gaat over een nieuw woordenboek Arabisch-Nederlands dat recentelijk in Nederland is verschenen.
Iemand wees me op de onderstaande tekst:

16 feb 2010
VVD wethouder Frans Cremer heeft uit handen van Ibrahim Hasan het eerste moderne woordenboek Arabisch-Nederlands in ontvangst genomen. Het woordenboek is een stimulans voor Arabisch sprekende nieuwkomers om de Nederlandse taal te leren.
IJsselsteiner Ibrahim Hasan heeft 16 jaar aan het omvangrijke boekwerk gewerkt. In de jaren negentig kam de uit Jordanië afkomstige Hasan naar Nederland. Het onbrak hem aan een woordenboek om zich de Nederlandse taal eigen te maken. Alleen via een Engels woordenboek kon Hasan Arabische woorden in het Nederlands vertalen. Rechtstreekse vertaling van het Arabisch in het Nederlands was nog niet mogelijk. Ibrahim Hasan zag het als zijn verantwoordelijkheid naar de maatschappij toe om hierin verandering te bergen. 'Taal is de belangrijkste methode om met elkaar te communiceren, aldus Hasan.
Wethouder Cremer, portefeuillehouder Minderheden, prijst Ibrahim Hasan. 'Om zo'n prestatie te leveren, daarvoor heb je een grot doorzettingsvermogen nodig', aldus de wethouder. 'En als dat ook nog eens een zo betrokken inwoner van IJsselstein betreft, dan ben je daar als gemeentebestuur natuurlijk extra trots op. Het is indrukwekkend wat Ibrahim Hasan heeft gedaan.'
Het Arabisch-Nederlands woordenboek is binnenkort verkrijgbaar in de boekhandel. Ook krijgen universiteiten, hogescholen en instellingen die nieuwkomers onderwijzen een exemplaar aangeboden.

U weet het of u weet het niet, maar ik ben ook al vele jaren bezig met het maken van woordenboeken Arabisch. Zie voor alle informatie www.let.ru.nl/wba. Daar kunt u overigens ook zien dat ik dat niet alleen deed.
Dus dat bericht was wel even aanleiding om de site van de maker eens te gaan bekijken (www.alnobany.com).
Nou dat was schrikken.

De samensteller schrikt er namelijk niet voor terug zijn concurrenten even een flinke veeg uit de pan te geven. En dus ook mijn werk. Het zou veel te veel onduidelijke informatie en afkortingen bevatten.
Ik zal deze blog niet te specialistisch maken, maar (uiteraard) vond ik de kritiek niet terecht. In mijn ogen demonstreerde de heer Hassan met die kritiek dat hij absoluut geen verstand heeft van het maken van woordenboeken.

En toen ik ging kijken naar de voorbeeldpagina's in pdf die op zijn site staan werd dat bevestigd.
Ik maak het wederom niet te technisch en zal dus volstaan met wat citaten uit het Nederlands dat in dit woordenboek voorkomt. Voor de duidelijkheid: ik heb het met typefouten en al overgetypt.
multicultureel (het aanwezig zijn van vele culturen in een plaats (b.v. in een land of een gemeenschap, enz.) social en onderwijs idée dat de nteresse in een studie van vele culturele tradities en achtergronden bevoredert.
wijziigen, vrbeterd, brengend in orde, zettend recht, kabinetsverwisseling, kwelen, nuditeit, versnelend, multipolaritie, makend aansprakelijk, makend ontvankelijk, vindt zich op tegen te ontmoeten, het blootstelling, zijnd of wordend onderwerp, verhinering, herkenen, kenvermogen, vermoeit, oefenvroomheid, overcasting, doe door bochten
En beste lezer, deze lange opsomming van fouten staat op slechts 3 pagina's 301-303 van het boek.

In het genoemde citaat staat dat het woordenboek bedoeld is voor Arabieren die Nederlands willen leren.
U kent allemaal toch minstens één buitenlander die het Nederlands heeft geleerd of aan het leren is. En u weet allemaal dat het voor buitenlanders een nachtmerrie is om te weten of een woord in het Nederlands een de-woord of een het-woord is (de man, het huis). Dan mag je toch veronderstellen dat het woordenboek van mijnheer Hassan de gebruiker van zijn woordenboek die informatie geeft? Niks hoor, zelfs informatie over het lidwoord is door de heer Hassan als onnodige rimram overboord gezet.

Stel u voor dat u een woordenboek Nederlands-Duits gebruikt waarin niet staat of een woord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig is. Of een Nederlands-Frans woordenboek waarin niet staat of het le pain of la pain is.
Een minimum aan grammaticale informatie moet aanwezig zijn in een woordenboek. Als je zelfs die minimale informatie weglaat heb je echt niet begrepen wat een woordenboek is, en waar mensen het voor gebruiken.

Arme VVD-wethouder Cremer die zich heeft geleend voor het in ontvangst nemen van dit broddelwerk.
Het spijt me maar ik kan me hier niet diplomatieker over uitlaten.

En u lezer bent gewaarschuwd dat ik niet geheel onpartijdig ben. Maar ik ben wel een vakman al zeg ik het zelf. En elk goed woordenboek kan op mijn waardering rekenen. Want als iemand kan weten wat het is om een woordenboek te maken, dan ben ik het.
Maar iemand die begint mijn werk af te kraken om met hetzelfde argument vervolgens zijn eigen broddelwerk aan te prijzen kan niet op mijn waardering of mijn diplomatie rekenen.

En mocht u van plan zijn een woordenboek Arabisch-Nederlands aan te schaffen, geeft u dan een paar euro meer uit voor een woordenboek dat internationaal erkenning heeft gekregen (waarover binnenkort meer).

Waar ik me vooral over verbaas is dat iemand kennelijk zo weinig zelfkritiek heeft dat hij de tekortkomingen in zijn eigen werk (geen grammaticale informatie) gebruikt om het werk van anderen af te kraken.
En het verbaast me ook zeer dat hij zo vol vertrouwen is in zijn eigen gebrekkige kennis van het Nederlands, dat hij het kennelijk niet heeft laten controleren door iemand die wel Nederlands beheerst. Want al die schrijffouten, en die niet bestaande woorden (oefenvroomheid, multipolaritie), dat had er door iemand met kennis van zaken uit gehaald kunnen worden.

En daar ben ik precies bij een conclusie die ik al schreef ergens in de jaren 80 van de vorige eeuw toen er ook een woordenboek was gemaakt door een eenling, met vergelijkbare tekortkomingen. Het ging toen om het woordenboek Nederlands-Arabisch van Sjarief Amien.
En daar zit ook gelijk het belangrijkste verschil met 'mijn' werk. Want 'mijn' werk is niet alleen van mij maar van een heel team. Als u kijkt op de pagina met medewerkers op de site van het project ziet u daar een team van ruim 20 personen staan: Nederlanders en Arabieren uit verschillende delen van de Arabische wereld. Zo maak je een woordenboek, met een team van specialisten en niet met slechts één persoon die overduidelijk één van de talen nog aan het leren is.

Zo, dat wilde ik toch even kwijt.
Dank als u dit tot het einde hebt gelezen.

En kijk vooral ook even naar de reacties van collega's en woordenboekgebruikers die hieronder staan. Daaruit blijkt dat ik niet alleen sta met mijn kritiek.
Klik op 'reacties' in de regel hieronder.